Lê Hoài Ân, CFA Thứ Hai, 21/10/2019, 10:36
(TBKTSG) - Đầu tư vốn dĩ đã khó khăn, đầu tư trong một thị trường biến động và khó dự báo thì lại càng khó khăn hơn cho nhà đầu tư. Đó là những gì đang diễn ra ở thị trường chứng khoán Việt Nam hiện tại. Phân bổ tài sản như thế nào, nên giữ tiền mặt hay cổ phiếu là quyết định quan trọng nhất mà nhà đầu tư cần đưa ra lúc này.
Từ đầu năm 2018, diễn biến thị trường chứng khoán toàn cầu hoàn toàn phụ thuộc vào diễn biến và xu hướng của cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc. Các quốc gia châu Á, vốn phụ thuộc vào xuất khẩu, sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn từ sự kiện này, và Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ.
Bức tranh tổng quan của thị trường chứng khoán cho thấy một điểm thú vị: mặc dù “chiến trường” chính diễn ra ở Mỹ và Trung Quốc, hai thị trường này vẫn duy trì kết quả đầu tư tốt, đặc biệt là Trung Quốc.
Ngoài doanh nghiệp Trung Quốc, các doanh nghiệp niêm yết của các nền kinh tế lớn ở châu Á như Nhật Bản và Hàn Quốc đang khá thận trọng trong việc huy động vốn trong các quí vừa qua, xuất phát từ những bất ổn đến từ chiến tranh thương mại. Xu hướng tương tự cũng đang diễn ra ở Việt Nam. Nếu không tính các công ty thuộc Vingroup, dòng vốn mới cho thấy sự suy giảm so với giai đoạn trước. Điều này thể hiện các doanh nghiệp Việt Nam vẫn khá bi quan với tình hình hiện tại và không có ý định mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh, trái với những nhận định của đại đa số nhà đầu tư là các doanh nghiệp trong nước được hưởng lợi khá nhiều từ chiến tranh thương mại.
Xu hướng giằng co sẽ còn tiếp tục
Quyết định phân bổ tài sản, nghĩa là bạn sẽ lựa chọn đầu tư cổ phiếu hay công cụ đầu tư cho thu nhập cố định như trái phiếu, sẽ quyết định 90% kết quả đầu tư của bạn trong năm chứ không phải là các quyết định lựa chọn ngành hay lựa chọn cổ phiếu để đầu tư. Quyết định lựa chọn những kênh đầu tư thu nhập cố định trong giai đoạn này và cả trong những tháng cuối năm có thể lại là một quyết định khôn ngoan cho các nhà đầu tư.
Những căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc được nhắc đến rất nhiều từ đầu năm 2018 đến nay, và nhiều nhà đầu tư cũng kỳ vọng sự kiện này sẽ đem đến những điểm tích cực cho nền kinh tế của các quốc gia khác, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, những diễn biến của thị trường chứng khoán lại cho thấy kẻ hưởng lợi lớn nhất từ chiến tranh thương mại lại là doanh nghiệp Mỹ và Trung Quốc.
Chúng ta có thể thấy những biến động khá tương đồng về dòng vốn trong nền kinh tế của hai cường quốc này. Các công ty Mỹ đã tăng vốn liên tục từ giai đoạn cuối năm 2018 đến nay. Điều này cho thấy góc nhìn khá lạc quan của giới doanh nhân Mỹ với nền kinh tế chung, với kỳ vọng vào lời hứa “Make America Great Again” của Tổng thống Donald Trump. Những biện pháp cứng rắn của ông Trump đang cho thấy nước Mỹ có khả năng sẽ giành được rất nhiều lợi thế trên bàn đàm phán với Trung Quốc trong các cuộc họp sắp tới. Trong bối cảnh còn nhiều bất ổn, nền kinh tế Mỹ vẫn đạt mức tăng trưởng rất tốt trong nhiều năm trở lại đây. Điều đó càng khẳng định cho những kỳ vọng của giới doanh nhân Mỹ về triển vọng cho các doanh nghiệp trong nước khi hàng hóa từ Trung Quốc bị hạn chế nhập khẩu.
📷
Còn đối với Trung Quốc, dòng vốn của các doanh nghiệp vừa cho thấy sự tăng trưởng trở lại ở quí 1 và quí 2-2019 sau khi chính phủ nước này thông qua một số chính sách kích thích tăng trưởng tín dụng khi nền kinh tế nước này có dấu hiệu tăng trưởng chậm lại. Nới lỏng tiền tệ là những gì Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình không mong muốn do ông đã dành cả nhiệm kỳ của mình cho đến nay để siết chặt hoạt động tín dụng nhằm đảm bảo an toàn cho hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, trước bối cảnh nước Mỹ đang sẵn sàng cho một cuộc chiến dài hơi thì ông Tập rõ ràng sẽ sẵn sàng sử dụng lại “con dao” đã giấu trong túi áo này.
Những biến động về dòng vốn nói trên lại cho thấy rằng chiến tranh thương mại là một cơ hội không thể tốt hơn cho Mỹ và Trung Quốc nhằm củng cố hoạt động nền kinh tế của chính họ. Hai cường quốc này cũng còn khá nhiều “vũ khí” cho chiến tranh thương mại: nền kinh tế Mỹ đang khởi sắc và Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể ngừng giảm lãi suất, trong khi đó Trung Quốc có thể thúc đẩy tăng trưởng tín dụng sau nhiều năm kiểm soát. Đây là một tín hiệu xấu cho thị trường chứng khoán toàn cầu nói chung và nhà đầu tư Việt Nam nói riêng. Giảm tỷ trọng cổ phiếu trong ngắn hạn và trung hạn là một chiến lược tốt cho nhà đầu tư trong thời gian này.
Thị trường trái phiếu trở nên hấp dẫn
📷
Trong bối cảnh thị trường chứng khoán các nước đang không có nhiều động lực tăng trưởng thì kênh đầu tư trái phiếu ở các quốc gia châu Á lại đang thu hút được sự quan tâm rất lớn. Tổng dòng tiền vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp của Trung Quốc trong năm 2018 đạt mức 77 tỉ đô la Mỹ, gần gấp 3 lần mức tăng năm 2016. Mức lãi suất trái phiếu Trung Quốc đang khá hấp dẫn, đặc biệt là trong bối cảnh thị trường chứng khoán Trung Quốc vẫn đang rất bất ổn trước xu hướng chiến tranh thương mại.
Xu hướng tương tự cũng đang diễn ra trên thị trường trái phiếu Việt Nam. Thị trường trái phiếu Việt Nam đã cho thấy sự tăng trưởng trong thời gian gần đây, khi càng ngày càng có nhiều doanh nghiệp lựa chọn việc huy động vốn vay dưới hình thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Quy mô của thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam đã vượt qua 100.000 tỉ đồng vào quí 1-2019 và hiện đã lên đến 155.000 tỉ đồng.
Với lãi suất cao hơn lãi suất tiền gửi ngân hàng, trái phiếu doanh nghiệp là một kênh đầu tư khá hấp dẫn, nhất là khi so sánh với sự sụt giảm của thị trường chứng khoán Việt Nam. Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang chưa rõ xu hướng tăng trưởng thì kênh đầu tư trái phiếu đang thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư.
Từ sau khi chiến tranh thương mại bắt đầu vào tháng 3-2018 đến nay, các quỹ đầu tư đã cho thấy kết quả đầu tư vượt trội so với thị trường cổ phiếu. Trong khi VN-Index giảm 13,55% thì các quỹ đầu tư trái phiếu lại tăng trưởng ổn định, chẳng hạn như quỹ VFMVFB của Vietfund đã đạt mức tăng trưởng 11,03%.
Những nghiên cứu trên cho thấy quyết định phân bổ tài sản, nghĩa là bạn sẽ lựa chọn đầu tư cổ phiếu hay công cụ đầu tư cho thu nhập cố định như trái phiếu, sẽ quyết định 90% kết quả đầu tư của bạn trong năm chứ không phải là các quyết định lựa chọn ngành hay lựa chọn cổ phiếu để đầu tư. Khi mà những bức tranh vĩ mô trong khu vực còn chưa rõ ràng và có vẻ các bên liên quan đang vẫn còn tiếp tục duy trì trạng thái không rõ ràng đó thì những nền kinh tế hay thị trường chứng khoán như Việt Nam sẽ còn gặp nhiều bất lợi.
Do đó, quyết định lựa chọn những kênh đầu tư thu nhập cố định trong giai đoạn này và cả trong những tháng cuối năm có thể lại là một quyết định khôn ngoan cho các nhà đầu tư.
Nguồn: https://www.thesaigontimes.vn/td/295483/chon-kenh-dau-tu-trong-boi-canh-chien-tranh-thuong-mai.html