Phần 3. Chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng
Theo Luật Chứng khoán 2019, trái phiếu được định danh là một loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần nợ của tổ chức phát hành. Hoạt động chào bán trái phiếu ra công chúng cũng được hiểu là chào bán chứng khoán ra công chúng, theo một trong các phương thức: (a) Chào bán thông qua phương tiện thông tin đại chúng; (b) Chào bán cho từ 100 nhà đầu tư trở lên, không kể nhà đầu tư chứng khoán; (c) Chào bán cho các nhà đầu tư không xác định.
Như vậy, bản chất của việc chào bán trái phiếu ra công chúng là hoạt động vay vốn rộng rãi. Do đó, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư nhỏ lẻ, Luật Chứng khoán 2019 định hướng tổ chức phát hành (TCPH) trái phiếu ra công chúng phải là doanh nghiệp quy mô lớn, tuân thủ các tiêu chuẩn về quản trị công ty, công bố thông tin trên thị trường chứng khoán. Cụ thể, để chào bán trái phiếu ra công chúng, doanh nghiệp phải đáp ứng các điều kiện
(a) Vốn điều lệ đã góp tại thời điểm đăng ký chào bán từ 30 tỷ đồng trở lên. (Theo Luật Chứng khoán 2006 thì điều kiện về vốn điều lệ là từ 10 tỷ đồng ).
(b) Năm liền trước năm đăng ký chào bán phải có lãi, và không có lỗ lũy kế tính đến năm đăng ký chào bán; không có khoản nợ phải trả quá hạn trên 01 năm.
(c) Có phương án phát hành, phương án sử dụng và trả nợ vốn thu được từ đợt chào bán được Đại hội đồng cổ đông hoặc Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên hoặc chủ sở hữu công ty thông qua.
(d) Có cam kết thực hiện nghĩa vụ của TCPH đối với nhà đầu tư về điều kiện phát hành, thanh toán, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư và các điều kiện khác;
(e) Có công ty chứng khoán tư vấn hồ sơ đăng ký chào bán trái phiếu ra công chúng;
(f) TCPH không đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc đã bị kết án về một trong các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế mà chưa được xóa án tích;
(g) Có kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với TCPH trái phiếu theo quy định của Chính phủ. Luật mới bổ sung quy định về kết quả xếp hạng tín nhiệm nhằm tăng tính minh bạch và chuyên nghiệp của thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Kết quả đánh giá từ các tổ chức chuyên môn uy tín sẽ là cơ sở quan trọng và cần thiết để nhà đầu tư đưa ra các quyết định phù hợp. Hiện tại Chính phủ đang hoàn thiện Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán 2019, trong đó sẽ quy định cụ thể về các yêu cầu xếp hạng tín nhiệm với TCPH trái phiếu ra công chúng.
(h) Phải mở tài khoản phong tỏa nhận tiền mua trái phiếu của đợt chào bán;
(i) Có cam kết và phải niêm yết trái phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán sau khi kết thúc đợt chào bán. Đây là một điểm mới của Luật nhằm tăng cao tính thanh khoản cho trái phiếu khi mà nhà đầu tư có thể dễ dàng chuyển nhượng trái phiếu trên thị trường.
Về mặt thủ tục, TCPH phải đăng ký chào bán chứng khoán ra công chúng với Ủy ban chứng khoán nhà nước kèm theo hồ sơ chứng minh việc đáp ứng các điều kiện theo quy định. Cơ quan này có trách nhiệm thẩm định độ chính xác về thủ tục giấy tờ và đảm bảo các thông tin mà doanh nghiệp cung cấp.
Trong đợt phát hành, TCPH cần phải lưu ý thời gian phân phối trái phiếu không quá 90 ngày kể từ ngày Giấy chứng nhận đăng ký chào bán chứng khoán ra công chúng có hiệu lực. Ngoài ra, khi thực hiện chào bán, TCPH phải tuân thủ các nghĩa vụ công bố thông tin, trong đó có Bản thông báo phát hành và báo cáo kết quả đợt chào bán.
Nhằm tạo điều kiện cho nhà đầu tư giám sát khả năng trả nợ của TCPH, doanh nghiệp này còn phải thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin định kỳ về hoạt động kinh doanh trong suốt kỳ hạn trái phiếu cũng như công bố thông tin bất thường và công bố theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
Với nhiều điểm mới quan trọng trong quy định phát hành trái phiếu ra công chúng, Luật Chứng khoán 2019 tạo điều kiện cho doanh nghiệp huy động vốn trên thị trường song song với việc đảm bảo sự minh bạch, tuân thủ pháp luật, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư. Hiện tại Chính phủ đang hoàn thiện dự thảo văn bản hướng dẫn về trái phiếu doanh nghiệp nhằm chi tiết hóa các quy định của Luật. Do đó, doanh nghiệp cần thường xuyên cập nhật các hướng dẫn đảm bảo tuân thủ pháp luật trong các chiến lược phát hành trái phiếu ra công chúng của mình.
Bài viết của Thuỳ Dương – Trợ lý luật sư, LLVN.
Theo dõi nhiều bài viết hơn của chúng tôi tại:
Website: www.lawlinkvn.com;
Fanpage: www.facebook.com/Lawlink-vietnam;
LinkedIn: www.linkedin.com/lawlinkvietnam