Luật đầu tư sửa đổi được QH Việt Nam thông qua vào ngày 17/6/2020 và sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2021. Dưới đây là những nội dung thay đổi quan trọng của Luật này mà Nhà đầu tư cần đặc biệt lưu ý.
(i) Bổ sung các điều kiện về thẩm tra tính hiệu quả của dự án đầu tư trong thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư nhằm bảo đảm quốc phòng, an ninhquốc gia và phát triển bền vững của dự án.
(ii) Bổ sung điều kiện góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của NĐTNN liên quan đến việc bảo đảm quốc phòng, an ninh và bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật đất đai về điều kiện nhận quyền sử dụng đất, điều kiện sử dụng đất tại các đảo, xã, phường, thị trấn biên giới, ven biển.
(iii) Đối với trường hợp NĐTNN có dự án đầu tư tại các đảo, xã, phường, thị trấn biên giới, ven biển thì sẽ cần tham vấn ý kiến các bộ, ngành liên quan (Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao,...) trong thủ tục cấp chứng nhận đăng ký đầu tư/chứng nhận đầu tư.
(iv) Bổ sung quy định về xác định giá trị vốn đầu tư; giám định giá trị vốn đầu tư, giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ. Theo đó, nhà đầu tư sẽ tự chịu trách nhiệm về việc xác định giá trị. Tuy nhiên, trong trường hợp cần thiết, cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền yêu cầu thực hiện giám định độc lập giá trị vốn đầu tư, chất lượng và giá trị của máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ sau khi dự án đưa vào khai thác, vận hành.
(v) Cơ quan có thẩm quyền sẽ áp dụng chế tài chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư đối với nhà đầu tư thực hiện hoạt động đầu tư trên cơ sở giao dịch dân sự giả tạo (sử dụng người Việt Nam để thành lập các công ty và đăng ký dự án đầu tư, nhưng thực chất do NĐTNN vận hành, thực hiện các giao dịch chuyển nhượng vốn hoặc giao dịch thương mại với NĐTNN nhằm che dấu bản chất thực về sở hữu vốn, chuyển nhượng giá, sở hữu đất đai trong nhưng dự án thuộc khu vực nhạy cảm về an ninh quốc phòng của quốc gia).
(vi) Bãi bỏ nhiều ngành nghề kinh doanh có điều kiện và bổ sung một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
(vii) Năm trường hợp không phải đảm bảo thực hiện dự án đầu tư:
Nhà đầu tư phải ký quỹ hoặc phải có bảo lãnh ngân hàng về nghĩa vụ ký quỹ để bảo đảm thực hiện dự án đề nghị Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, trừ 05 trường hợp sau đây:
• Nhà đầu tư trúng đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê;
• Nhà đầu tư trúng đấu thầu thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất;
• Nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên cơ sở nhận chuyển nhượng dự án đầu tư đã thực hiện ký quỹ hoặc đã hoàn thành việc góp vốn, huy động vốn theo tiến độ quy định tại Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư;
• Nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư trên cơ sở nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của người sử dụng đất khác;
• Nhà đầu tư là đơn vị sự nghiệp có thu, công ty phát triển khu công nghệ cao được thành lập theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thực hiện dự án đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu chức năng trong khu kinh tế.
(viii) Sửa đổi bổ sung đối tượng được hưởng ưu đãi đầu tư
Theo Luật Đầu tư sửa đổi, đối tượng được hưởng ưu đãi đầu tư gồm:
• Dự án đầu tư thuộc ngành, nghề ưu đãi đầu tư quy định tại khoản 1 Điều 16 của Luật này;
• Dự án đầu tư tại địa bàn ưu đãi đầu tư quy định tại khoản 2 Điều 16 của Luật này;
• Dự án đầu tư có quy mô vốn từ 6.000 tỷ đồng trở lên, thực hiện giải ngân tối thiểu 6.000 tỷ đồng trong thời hạn 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời có một trong các tiêu chí sau: có tổng doanh thu tối thiểu đạt 10.000 tỷ đồng trong một năm trong thời gian chậm nhất sau 03 năm kể từ năm có doanh thu hoặc sử dụng trên 3.000 lao động;
• Dự án xây dựng nhà ở xã hội; dự án đầu tư tại vùng nông thôn sử dụng từ 500 lao động trở lên; dự án sử dụng lao động là người khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật;
• Doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp khoa học và công nghệ, tổ chức khoa học và công nghệ; dự án có chuyển giao công nghệ thuộc Danh mục công nghệ khuyến khích chuyển giao theo quy định của pháp luật về chuyển giao công nghệ; cơ sở ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp khoa học và công nghệ theo quy định của pháp luật về công nghệ cao;
• Dự án đầu tư khởi nghiệp sáng tạo, trung tâm đổi mới sáng tạo;
• Đầu tư kinh doanh chuỗi phân phối sản phẩm của doanh nghiệp nhỏ và vừa; đầu tư kinh doanh cơ sở kỹ thuật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, cơ sở ươm tạo doanh nghiệp nhỏ và vừa; đầu tư kinh doanh khu làm việc chung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo theo quy định của pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
• Chính phủ cũng quyết định áp dụng mức ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt nhằm khuyến khích phát triển một số dự án đầu tư có tác động lớn đến kinh tế - xã hội, gồm:
- Dự án đầu tư thành lập mới hoặc mở rộng các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), trung tâm đổi mới sáng tạo có tổng vốn đầu tư từ 6.000 tỷ đồng trở lên; trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia được thành lập theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ;
- Dự án đầu tư thuộc ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư có quy mô vốn đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên, thực hiện giải ngân tối thiểu 10.000 tỷ đồng trong thời hạn 03 năm;
- Các dự án đầu tư khác có tác động lớn đến kinh tế - xã hội theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.